Combating money-laundering through currency control: do Exchange Control Regulations 3(3) and 19(1) limit a traveller’s right to privacy?

Combating money-laundering through currency control: do Exchange Control Regulations 3(3) and 19(1) limit a traveller’s right to privacy?

Author: F Moosa

ISSN: 1996-2207
Affiliations: Associate Professor in the Department of Mercantile and Labour Law, University of the Western Cape
Source: Tydskrif vir die Suid-Afrikaanse Reg, Issue 4, 2022, p. 672-688
https://doi.org/10.47348/TSAR/2022/i4a4

Abstract

Geldwassery is ’n transnasionale misdaad waarteen Suid-Afrika nie immuun is nie. Geldwassery word makliker gemaak deur die wegval van geografiese grense en tegnologiese ontwikkelings, asook die gebruik van virtuele geldeenhede as ’n betaalmiddel vir goedere en dienste. Anders as die Suid-Afrikaanse Rand, gesteun deur die Suid-Afrikaanse Reserwebank, is virtuele geldeenhede (soos Bitcoin) tans ongereguleerd en nie amptelik ingevolge die Wet op die Suid-Afrikaanse Reserwebank nie. Die aard van kripto-geldeenhede as ontasbare bates wat in elektroniese vorm binne ’n gerekenariseerde netwerk bestaan, stel die benutters daarvan in staat om dit onmiddellik oor die grenslose internet oor te dra met die klik van ’n knoppie op ’n elektroniese toestel (soos, ’n rekenaar, skootrekenaar of selfoon).
Die wêreldwye web is ’n ongereguleerde elektroniese omgewing. In hierdie ekosisteem is daar verbeterde anonimiteit en die vrye vloei van gedigitaliseerde eiendom is byna onnaspeurbaar. Hierdie kenmerke is aantreklik vir sindikate, bendes en individue wie se optrede daarop gemik is om die opbrengs van misdaad transnasionaal, en buite die formeel gereguleerde finansiële stelsels te verskuif. Om sy internasionale verpligtinge na te kom, het die Suid-Afrikaanse regering wette gepromulgeer wat daarop gemik is om die plaag van geldwassery te bekamp.
In hierdie artikel toon die outeur dat die magte wat regulasies 3(3) en 19(1) van die Deviesebeheerregulasies, 1961 uitgevaardig ingevolge die Wet op Betaalmiddels en Wisselkoerse 9 van 1933 toeken, belangrike wapens is in die arsenaal van wetstoepassingsagentskappe wat as funksie het om geldwassery en ander ekonomiese misdade te bekamp. Hierdie magte maak egter inbreuk op regte van privaatheid en op die belange wat in artikel 14 van die grondwet verskans is. Die privaatheid van ’n persoon, sy huis- en sake omgewing moet deur agente van die Suid-Afrikaanse Inkomstediens gerespekteer word wanneer hul die magte tot wetstoepassing onder die regulasies uitoefen. Hoewel inkomste uit belasting deurslaggewend is vir die bereiking van grondwetlike doelwitte, moet die toepassing van wette wat ontwerp is om Suid-Afrika se belastingbasis te beskerm, binne die orde van die grondwet plaasvind. Gevolglik toon hierdie artikel dat op die reg op privaatheid, soos beskerm in artikel 14 van die grondwet, inbreuk gemaak word deur regulasies 3(3) en 19(1). Indien korrek, maak dit dié bepalings prima facie onwettig. Enige staatsinstelling wat op die beperking staatmaak moet die beperking regverdig. Dit is ’n besondere onus. Daarom bly die vraag of op ’n proporsionele beoordeling van mededingende belange die beperkings op privaatheid wat deur regulasies 3(3) en 19(1) toegelaat word, die grondwetlikheidstoets slaag, met inagneming van alle tersaaklike faktore wat in artikel 36(1) van die grondwet vervat is. Dit is ’n verdere grondwetlike aangeleentheid wat deeglike ontleding in ’n toekomstige artikel vereis.

Aantekeninge: Environmental judgments in the last year – a barometer of the state of environmental democracy?

Aantekeninge: Environmental judgments in the last year – a barometer of the state of environmental democracy?

Author: J Hall

ISSN: 1996-2207
Affiliations: University of Johannesburg
Source: Tydskrif vir die Suid-Afrikaanse Reg, Issue 4, 2022, p. 689-716
https://doi.org/10.47348/TSAR/2022/i4a5

Abstract

It is not uncommon for environmental judgments to be dominated by a particular theme at certain periods of time. Sometimes there are clear reasons. For example, after an understandable lag between the trigger for litigation and the litigation itself, between 2005 to 2008 many judgments related to the implementation of the Environmental Impact Assessment Regulations, 1998, as lengthy application processes were finalised. However, sometimes clusters of judgments occur which do not seem to be capable of being traced to a single trigger and suggest either more symptomatic dynamics at play or a coincidental congruence.
This is the case for environmental judgments that were handed down between June 2021 and May 2022. The judgments cover a variety of issues ranging from law-making to bureaucratic decision-making and implementation responses. Nevertheless, one has a sense when reading them that many of the judgments are characterised by discontent with government’s approach to environmental management. Apart from the odd private dispute, one cannot help but gain the impression that a thread running through many of the judgments is a frustration at the purported failure of government to take the views and needs of ordinary people into account when they make decisions that impact on the environment – and a willingness to take such grievances to court. The theme of the judgments in the last year might well be described as “the year of pushing back”.
When viewed as a cluster the judgments may be disconcerting in one respect and raise questions as to whether the environmental justice project is alive and well, or not. However, it is precisely these types of challenges that test the robustness of the transformative approach envisaged by the Constitution of the Republic of South Africa, 1996; provide an opportunity for jurisprudential development; and shed light on the extent to which the courts are willing to safeguard the realisation of the environmental right. In the overview of key environmental judgments which were handed down in the last year below, whether public or private, the disputes may accordingly also be reframed as having another common denominator – and that is that they all bear some importance for the realisation of the democratic environmental rule of law.

Aantekeninge: An update of recent labour law developments from South African courts 2022

Aantekeninge: An update of recent labour law developments from South African courts 2022

Author: MJ Van Staden

ISSN: 1996-2207
Affiliations: University of Johannesburg
Source: Tydskrif vir die Suid-Afrikaanse Reg, Issue 4, 2022, p. 717-753
https://doi.org/10.47348/TSAR/2022/i4a6

Abstract

This contribution summarises and considers recent South African labour law cases from June 2021 to May 2022. It focuses on several important decisions handed down by South African courts on a range of labour law matters. The cases addressed here were chosen because they establish new standards, expand on existing ones or establish new legal tests. These judgments have a notable effect on labour law and the employment relationship. They are anticipated to be particularly influential in future cases. Although facts have been shortened where possible, findings of reasonableness and fairness are often dependent on the specific circumstances and relevant facts have therefore been set out where necessary. As in the previous update, the labour courts were again tasked to deal with several cases involving Covid-19 related facts, particularly mandatory vaccinations. There was also a significant increase in constitutional court judgments in labour-related matters.

Regspraak: Can the body corporate or trustees agree to an accommodation of outstanding levies and other charges to a unit owner who is unable to pay the full outstanding levy and other charges on account of dire financial straits caused by the Covid-19 pandemic?

Regspraak: Can the body corporate or trustees agree to an accommodation of outstanding levies and other charges to a unit owner who is unable to pay the full outstanding levy and other charges on account of dire financial straits caused by the Covid-19 pandemic?

Author: CG Van der Merwe

ISSN: 1996-2207
Affiliations: University of Stellenbosch
Source: Tydskrif vir die Suid-Afrikaanse Reg, Issue 4, 2022, p. 754-767
https://doi.org/10.47348/TSAR/2022/i4a7

Abstract

 Gedurende die Covid-19 pandemie het verskeie deeltiteleienaars hulle werk verloor of hulle sakeonderneming het finansiële verliese gely met die gevolg dat die eienaars nie meer die agterstallige heffings en ander skulde kon betaal nie. In die Zikalala-saak het die prokureurs van die deeltiteleienaar (die appellant) ’n skriftelike aanbod van R30 000 ter volle vereffening van sy skuld aan die regspersoon gemaak. Die regspersoon se prokureurs het op 5 April 2019 bevestig dat twee trustees die aanbod aanvaar het, maar op 9 April 2019 het die prokureurs die deeltiteleienaar ingelig dat die aanbod nie aanvaarbaar was nie omdat die regspersoon met ’n tekort van R28 619,85 gelaat sou word op 1 April 2019 wat die deeltiteleienaar vyf jaar sou neem om af te betaal. Intussen was daar verskeie ombud beregtings in Gauteng, die Wes-Kaap en KwaZulu-Natal waar die agterstallige deeltiteleienaar die regspersoon of die trustees genader het om finansiële steun, en die regspersoon of trustees en die beregter uit eie beweging op grond van die Covid-19 pandemie die skulde van die deeltiteleienaar herskeduleer het oor ’n langer afbetalingstydperk. In ’n ander beregting het die eienaar van ’n erf in ’n gemeenskapskema finansiële bystand verlang op grond van die periodieke afbetalings van sy skuld en sy voortdurende kontak met die rekeningafdeling van die huiseienaarsvereniging. In verdere gevalle het die trustees of die regspersoon die skuld van die agterstallige deeltiteleienaar afgeskryf, en het die deeltiteleienaar haar eenheid aan die regspersoon aangebied om te verkoop en só haar skuld te delg. In die Zikalala-saak het die KwaZulu-Natal volbank besluit dat die regspersoon nie sy funksies kan omseil deur die aanname van ’n besluit nie. Die regspersoon is ’n statutêre skepsel wat slegs die magte en status het wat verleen word deur die bepalings van die Wet op Deeltitels en die Wet op die Bestuur van Deeltitelskemas en bygaande Regulasies. Ingevolge artikel 3(1)(f) van die Wet op die Bestuur van Deeltitelskemas is die regspersoon verplig om bydraes tot die administratiewe en reserwe fonds in te samel in verhouding tot die deelnemingkwota van die deel. Dit word versterk deur voorgeskrewe reël 25 van aanhangsel 1 van die bygaande regulasies wat die mag aan regspersone verleen om heffings en ander laste op deeltiteleienaars te lê en om die skuld daadwerklik in te samel. Daarom is enige finansiële toegeeflikheid teenoor die agterstallige eienaar deur die regspersoon, trustees en die beregter uit eie beweging ultra vires in die lig van die bepalings van die bogenoemde wetgewing en regulasies. Die heffings en ander verpligte bydraes is die broodnodige geld wat die regspersoon in staat stel om die skema doeltreffend te bestuur. Omdat huiseienaarsverenigings nie gebonde is aan die bepalings van bogenoemde wetgewing nie, sal daar daarteenoor meer ruimte vir huiseienaarsverenigings van gemeenskapskemas wees om in die Akte van Oprigting en die toepaslike reëls finansiële toegewings te maak op grond van die Covid-19 pandemie.

Regspraak: Intimate partner rape: myths, reality and the law

Regspraak: Intimate partner rape: myths, reality and the law

Author: M Watney

ISSN: 1996-2207
Affiliations: University of Johannesburg
Source: Tydskrif vir die Suid-Afrikaanse Reg, Issue 4, 2022, p. 768-780
https://doi.org/10.47348/TSAR/2022/i4a8

Abstract

Die voortdurende opwaartse neiging in misdaadstatistiek van seksuele misdrywe en waarvan dié soort misdaad in intieme verhoudings ook deel vorm, is ’n internasionale tendens. Ook Suid-Afrika het hierdie verskynsel nie vrygespring nie, en wel tot so ’n mate dat die hoogste howe in die land dit gerade geag het om duidelike waarskuwings uit te spreek teen dit wat hulle ooglopend té gereeld op die daaglikse hofrol vind (sien S v Chapman 1997 2 SASV 3 (HHA) 5A-B en S v Tshabalala 2020 2 SASV 38 (KH) par 76). Aanvaarding van die Wysigingswet op die Strafreg (Seksuele Misdrywe en Verwante Aangeleenthede) 32 van 2007 (die wet) is bygevolg allerweë verwelkom as ’n positiewe ontwikkeling om die ondersoek en vervolging van seksuele misdrywe na behore aan te spreek. Uit die internasionale ervaring is dit egter duidelik dat hierdie soort doelgerigte wetgewing nie alleenstaande die deurbraak gee nie: ook moet die bewys- en prosesreg tred hou met veranderinge en in besonder moet ’n kopskuif plaasvind in die stereotipes, vooroordele en mites wat deur die gemeenskap (en in besonder die regsgemeenskap) voorbehou word oor seksuele misdrywe.  In Coko v S (2022 1 SASV 24 (OKG)) appelleer die appellant sy skuldigbevinding in die streekhof aan verkragting ter oortreding van artikel 3 van die wet, na die hooggeregshof. In die verhoorhof is dit hom ten laste gelê dat hy die klaagster, met wie hy in ’n vaste verhouding was, verkrag het. Uit die feite blyk dit dat die paartjie op aandrang van die klaagster as maagd, reeds vroeg in hul verhouding die grens getrek het dat geen seksuele omgang aan die orde gaan wees nie. Drukkies, soentjies en intieme aanraking het wel gereeld plaasgevind. Op die gewraakte dag het die twee afgespreek dat die klaagster die nag by die beskuldigde sou deurbring. Nadat hulle saam in die bed ’n rolprent op ’n skootrekenaar gekyk het, het die appellant begin om die klaagster se pajamabroek af te trek. Sy het haar bene gekruis en gesê dat sy nie seksuele omgang wil hê nie. Die appellant het voortgegaan om haar te soen en het orale seks met haar gehad. Sy het nie daarteen kapsie aangeteken nie. Daarop het hy sy broek verwyder, op haar gerol en geslagsgemeenskap met haar gevoer. Tydens die gemeenskap het sy hom probeer afstoot en aangedui dat hy haar seermaak, maar hy het voortgegaan tot ejakulasie bereik is. Sy het hom daarop gevra waarom hy sy woord verbreek het en hy het aangedui dat hy in die moment meegevoer is. Die klaagster het die nag by hom deurgebring en is die volgende oggend weg. In ’n selfoonboodskap het die appellant apologie aangeteken omdat hy sy woord verbreek het deur onbeskermde gemeenskap met haar te hê. Die klaagster het die verhouding enkele dae later verbreek. Getuienis is aangebied deur ’n sielkundige dat die klaagster na afloop van die voorval paniekaanvalle gekry het en aan post traumatiese stressindroom gelei het. Sy het twee maande later ’n strafregtelike klag by die polisie aanhangig gemaak. Die appellant het getuig dat hy uit die klaagster se liggaamstaal afgelei het dat sy toestemming tot gemeenskap gegee het. Die verhoorhof het die appellant se weergawe verwerp en hy is skuldig bevind aan oortreding van artikel 3 van die wet (verkragting) en gevonnis tot sewe jaar gevangenisstraf. Op appèl bevind die hooggeregshof egter dat die staat gefaal het om bo redelike twyfel te bewys dat die appellant bewus was dat daar geen toestemming was nie en dat hy dus nie opset gehad het om die klaagster te verkrag nie. Die skuldigbevinding en vonnis is bygevolg ter syde gestel.  Die toestemmingselement by verkragting sal deurgaans ’n deurslaggewende rol vervul, ten spyte van regshervorming wat daarop gemik is om die sekondêre viktimisasie wat dit tot gevolg het, te verminder (Burchell Principles of Criminal Law (2016) 619). Smythe en Pithey argumenteer dat in die lig van die bepalings van die wet, die feitelike ondersoek na die bestaan van toestemming eerder onderneem moet word deur ’n ondersoek na die optrede van die beskuldigde en die omringende omstandighede van die voorval (Sexual Offences Commentary Act 32 of 2007 (2011) 2-6). Skuld in die vorm van dolus directus of dolus eventualis word vereis alvorens ’n skuldigbevinding aan verkragting kan volg. ’n Beskuldigde sal vrygespreek word vanweë ’n gebrek aan wederregtelikheidsbewussyn indien hy bona fide, maar verkeerdelik geglo het dat die klaagster toestemming verleen het. Dit word nie vereis dat sy foutiewe geloof redelik moes wees nie. Daar word aan die hand gedoen dat in die onderhawige geval die appellant onder geen wanindruk kon verkeer oor die feit dat die klaagster geen toestemming tot seksuele omgang verleen het nie. Deur hierdie uitspraak het die hooggeregshof die indruk geskep dat seksuele voorspel outomaties toestemming tot opvolgende geslagsverkeer verleen. Alhoewel die destydse waarskuwing van Langenhoven in “Die mot en die kers” hier opklink, kan daar in ’n grondwetlike bedeling nie só onagsaam met die menswaardigheid, vryheid en sekerheid van die persoon omgegaan word nie.  Ook internasionaal word sodanige benadering afgekeur. In Engeland en Kanada word vereis dat die dwaling oor toestemming redelik moet wees. Die Engelse skrywers Rook en Ward Sexual Offences Law and Practice (2016) dui aan dat aanvanklike toestemming tot ’n tipe seksuele aktiwiteit nie outomaties beteken dat toestemming nou daarmee verleen is vir enige denkbare verdere seksuele aktiwiteite nie (79). In die Kanadese beslissing van R v Ewanchuk (1999 1 SCR 330) beslis die hooggeregshof dat voortgesette seksuele handelinge nadat ’n party toestemming geweier het, ten minste roekeloos is en onverskoonbaar (par 52). Die posisie in Malawi toon weinig ontwikkeling in pas met internasionale tendense. In België het die wetgewer so onlangs as 2 Junie 2022 die Strafwetboek se bepalings met betrekking tot verkragting dusdanig gewysig deur die invoeging van ’n omvattende definisie van toestemming waardeur dié element nou sentraal staan in die ondersoek of verkragting gepleeg is en is die vonnisbepaling ook sterk opwaarts aangepas (a 417/5 en 417/11 Strafwetboek). Ook in Spanje is wetgewing wat bepaal dat slegs uitgesproke toestemming tot seksuele omgang as toestemming aanvaar sal word, tans in die parlementêre aannemingsproses.  Daar word aan die hand gedoen dat die Wysigingswet sowel as die bestaande Suid-Afrikaanse straf-, proses- en bewysreg ’n voldoende raamwerk skep om seksuele misdrywe, óók gepleeg in intieme verhoudings na behore aan te spreek. Geen verdere regswysiging in dié verband word voorgestel nie. Wat wel aandag verdien is die stereotipes, vooroordele en mites wat deur die gemeenskap (en ook die regsgemeenskap) gekoester word oor seksuele misdrywe. Juis dáár lê die knoop wat toepassing van die reg op die feite erg belemmer.

Regspraak: Moving on thin ice – recent judgment in a deviation case a caveat to employers to exercise utmost caution when contemplating new appointments

Regspraak: Moving on thin ice – recent judgment in a deviation case a caveat to employers to exercise utmost caution when contemplating new appointments

Author: J Scott

ISSN: 1996-2207
Affiliations: University of Johannesburg
Source: Tydskrif vir die Suid-Afrikaanse Reg, Issue 4, 2022, p. 798-808
https://doi.org/10.47348/TSAR/2022/i4a9

Abstract

 Die regsberoep word deur etiese en professionele beginsels onderlê. Een van die beginsels wat in hierdie bespreking uitgelig word, is die van handhawing en beskerming van die publiek se persepsie van die regsberoep, onder andere om ’n goeie en eerbare beroep te wees. Dit kan negatief beïnvloed word indien litigasie tussen regspraktisyns as ’n vorm van binnegevegte beskou word en kan moontlik ’n interne krisis binne die professie skep. Alhoewel Solomon v Junkeeparsad (2022 3 SA 526 (GJ)) maar een voorbeeld van litigasie tussen regspraktisyns is, beklemtoon die saak, hoewel indirek, die konseptuele vraag of litigasie tussen regspraktisyns as ’n vorm van binnegevegte beskou kan word. Dit sal skadelik wees vir die persepsie van die regsprofessie indien sodanige litigasie ’n nuwe norm geword het en nou aanvaarbaar is binne die ontwikkelende professie in die moderne samelewing. In die aanspreek van hierdie vraag hou die outeur rekening met die feit dat in Suid-Afrika, soos in Australië en ander regsbestelle gebaseer op die Engelse “common law”, sprake is van onderskeidelike professies van die balie en die sybalie. Dié geskeie balies beïnvloed moontlik die regsverhouding tussen kliënte, prokureurs en advokate. Dit bepaal ook die bron van aanspreeklikheid vir die betaling van ’n advokaat se fooi. Alhoewel die bron van ’n prokureur se aanspreeklikheid in die verlede oor die algemeen as kontraktueel beskou is (in beide die Suid-Afrikaanse en die Australiese regspraktyk), rus ’n verpligting op prokureurs in Suid-Afrika om ’n advokaat se fooi te betaal wat nou weerspieël word in die gedragskode (soos vasgestel ingevolge artikel 35 van die Regspraktykwet 28 van 2014). ’n Prokureur het sowel ’n professionele as etiese plig om die verskuldigde betaling van derde partye se fooie (insluitend die van advokate) onverwyld te maak. ’n Versuim om hierdie plig stiptelik na te kom, reflekteer op swak bestuur van die prokureur se regspraktyk. Alhoewel ’n advokaat wel ’n reg het om regstappe in te stel teen iedere prestasieskuldenaar ook waar professionele fooie uitstaande is, rus daar ’n kollektiewe en etiese verantwoordelikheid op die lede van die regsprofessie om die beeld en reputasie van die professie te beskerm. Met hierdie aantekening dui die outeur daarop dat dit dalk tyd is om alternatiewe geskilbeslegtingsprosesse te vind om dispute tussen regspraktisyns, as lede van die regsberoep, aan te spreek.